تاثیر جنبش ملی بر کشورهای منطقه بر اساس اسناد وزارت امور خارجه ( 1329-1332)

ایرانیان در یک سده پیش با انقلاب مشروطه ، وارد مرحله نوینی در حیات سیاسی خود شد. پس از روسیه که کشوری اروپایی آسیایی است ایران، عثمانی و ژاپن و سپس به تدریج سایر کشورهای آسیای در این وادی گام برداشتند. وادی خود باوری، شکستن قالب ها، هویت و در نهایت سلطه ناپذیری. نباید فراموش کرد که ایران در مبارزه با انگلستان تنها نیست زیرا منطق واقع می کوید که مصر و عراق و تعداد زیادی کشورها گرفتار استعمار بودند. به همین جهت مصلحت عمومی و مشترک ایجاب می کرد که میان همه این کشورها همکاری برقرار باشد. با شکل گیری جنبش ملی نفت ایران ، مقامات انگلیسی به شدت نگران به خطر افتادن منافع خود در سراسر دنیا شدند ، چرا که پیش بینی می کردند دیر یا زود حرکت ملت ایران در میان سایر ملت های محروم ، همچون موجی آنها را نیز بر می انگیزد.یک هفته پس ?? خرداد ???? ( روز خلع ید) دولت مصر لایحه الغاء قرار داد ???? بین مصر و انگلیس را به مجلس برد و دولت عراق نغمه بازگری در قرار داد ???? بین انگلیس و عراق را سر داد. یکی دیگر از تاثیرات خارجی جنبش ملی ایران، شکل گیری جنبش عدم تعهد بر مبنای اصولی همچون عدم تعهد و موازنه منفی در رویارویی بارقابت های دو ابر قدرت کمونیسم و کاپیتالیسم بود برای اثبات تاثیر گذاری اندیشه های دکتر مصدق بر اهداف جنبش عدم تعهد، باید ابتدا به بررسی عدم تعهد و موازه منفی، یعنی اصول بنیادین جنبش عدم تعهد پرداخت. تاثیر گذاری جنبش ملی نه فقط به صورت فکری و تئوریک ، بلکه با موج بیداری برخواسته از آن در میان ملل محروم، اقدامات عملی مختلفی را در مبارزه برای احقاق حقوق از دست رفته ملل محروم موجب شد. موجی که پس از کودتای ?? مرداد ???? فروکش نکرد و جنبش عدم تعهد به عنوان یادگار و میراث آن هنوز در صحنه سیاسی جهان حاضر است.